Het laatste nieuws over » Rotterdam

De economische belangen van Nederland lopen gevaar bij overnames van bedrijven in bepaalde sectoren. Die waarschuwing doet de AIVD in zijn jaarverslag. De inlichtingendienst schrijft dat belangrijke bedrijven in onder meer de energie- of telecomsector, door overnames in handen kunnen komen van andere landen of bedrijven waarover de Nederlandse regering geen controle heeft.

In de vrije markt die Nederland is, kunnen elektriciteitsbedrijven of telecomondernemingen overgenomen worden door buitenlandse (staats)bedrijven. De regering kan daar tot dusver weinig tegen doen, maar verliest dan wel zeggenschap over de vitale infrastructuur, stelt de AIVD.

"Deze actoren hoeven zich niet te verantwoorden tegenover de Nederlandse regering, die tegelijkertijd wel verantwoordelijk is voor het functioneren van onze samenleving en voor een stabiele economie", schrijft de inlichtingendienst in zijn jaarverslag.

Oekraïne

De kwestie speelt achter de schermen al geruime tijd, maar werd vorig jaar actueel door de dreigende overname van KPN door het Mexicaanse América Móvil (AMX). De Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV), Dick Schoof, liet na het bekend worden van de plannen direct weten dat hij bij een eventuele overname in de gaten zou houden of de nationale belangen voldoende zijn beschermd.

Door de recente gebeurtenissen in Oekraïne is de discussie opnieuw opgelaaid, maar het is geen geheim dat de AIVD zich al jaren zorgen maakt over overnames door bijvoorbeeld Chinese en Russische (staats)bedrijven. Niet alleen in de energie- en telecomsector maar ook bijvoorbeeld in de Rotterdamse haven.

Landen als Rusland en China schromen niet om hun geheime diensten in te zetten voor economische doeleinden. De diensten verzamelen technische en wetenschappelijke informatie, informatie op financieel-economisch terrein en proberen ook voorkennis te bemachtigen over toekomstige transacties en overnames.

Machtspolitieke agenda

"De economische verhoudingen worden verstoord door spelers met een verborgen, machtspolitieke agenda en aan het zicht onttrokken staatssteun in de vorm van inzet van geheime diensten", stelt de AIVD in het jaarverslag.

De boosdoeners zijn echter niet alleen China en Rusland. Welke landen nog meer spionage inzetten om de economische concurrentiestrijd in hun voordeel te beslechten, vermeldt de AIVD niet.

De inlichtingendienst stelt het afgelopen jaar verschillende analyses te hebben gemaakt voor de overheid en het bedrijfsleven om de achterliggende motivatie van andere landen en buitenlandse bedrijven om in Nederland economische activiteiten te ontplooien bloot te leggen. Uit het jaarverslag wordt niet duidelijk of hierdoor overnames zijn tegengehouden.

De omzet en winst van tankopslag bedrijf Vopak is in de eerste drie maanden van dit jaar teruggelopen. De belangrijkste oorzaken zijn de wisselkoersen, zwakke buitenlandse valuta versus een stevige euro en aanhoudende moeilijke en onzekere marktomstandigheden.

De nettowinst daalde met 15 procent naar 68 miljoen euro. Wisselkoersen zorgden dat de nettowinst 6 miljoen euro lager uitviel.

In de regio Europa, Midden-Oosten en Afrika blijft het tobben, in Azië en Amerika zijn de resultaten beter. Ook de LNG-activiteiten laten een solide resultaat zien.

Rijtje

Tot nu toe hebben de grote internationaal opererende bedrijven niet bepaald een sterk eerste kwartaal achter de rug. ASML, AkzoNobel en Philips laten stuk voor stuk dalende omzetten en winsten zien en vinden de marktomstandigheden erg lastig. Vopak sluit zich dus aan in dat rijtje.

Vopak is de grootste onafhankelijke dienstverlener in tankopslag in de wereld. Het Rotterdamse bedrijf is gespecialiseerd in de opslag en overslag van vloeibare bulk chemicaliën, gassen en olieproducten en exploiteert 79 terminals met een totale opslagcapaciteit van 31 miljoen kubieke meter in 29 landen.

Dumpen

Met de tegenvallende kwartaalcijfers en mindere vooruitzichten op zak dumpen beleggers het aandeel Vopak. Het Midcap-aandeel verliest bij opening van de Amsterdamse beurs bijna 10 procent.